این در حالی است که غرب مازندران پربارش ترین منطقه استان است و همواره دبی آب رودخانه ها در آن منطقه بیشتر از سایر نقاط مازندران بود.
همچنین این وضعیت در حالی رخ داده است که میانگین حجم روان آب هفت رودخانه دائمی و مهم مازندران در هفت ماهه سال آبی جاری نسبت مدت مشابه سال قبل سه درصد افزایش داشته است.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای مازندران روز دوشنبه با اظهار این که هفت رودخانه دائمی و مهم مازندران ۷۰ درصد آب کشاورزی استان را تامین می‌کنند، در عین حال از کاهش میزان آب این رودخانه ها نسبت به دوره شاخص بلندمدت ۵۰ ساله به میزان ۱۸ درصد خبر داد.
فرهاد مشهدی خلردی گفت : بررسی آماری آبدهی هفت ماه سالی آبی جاری یعنی از مهر سال قبل تا پایان فروردین سال جاری نشان می دهد که دبی تمامی هفت رودخانه دائمی مازندران نسبت به دراز مدت کاهشی بوده ولی بر خلاف سال های گذشته پنج رودخانه به جزء چشمه کیله و چالوس در غرب استان نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش روان آب داشته اند.
وی افزود : بررسی آماری از حجم آبدهی هفت ماه سال آبی جاری رودخانه های دائمی و مهم مازندران نشان می دهد که پنج رودخانه بابلرود ، نکا رود ، تجن ، تلار و هراز نسبت به مدت مشابه آبی گذشته تراز مثبت داشته است یعنی میزان روان آب نکارود با حجم آبدهی۷۱ میلیون متر مکعب نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۲۶ درصد افزایش دارد اما نسبت به مدت دراز مدت ۳۸درصد کاهش نشان می دهد.
او با اظهار این که ساخت سد گلورد بر روی نکاروداز اهمیت خاصی برای کشاورزی منطقه برخوردار است و تاثیر زیادی هم تاکنون داشته است ، بر ضرورت تکمیل طرح های جانبی این سد و آبگیری کامل آن تاکید کرد و گفت : با توسعه سازه های ذخیره آب ، می توان روان آب های رودخانه ها را مدیریت و سفره های زیر زمینی را تقویت کرد.
سد گلورد با ظرفیت ۱۱۵میلیون متر مکعب امسال نیز همانند چهار سال گذشته به دلایل مختلف فقط حدود ۲۰ درصد آبگیری شد و نقش محوری خود را برای رفع کمبود آب ۲۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی شرق استان نمی تواند ایفا کند.
وی میزان دبی آب رودخانه تجن به عنوان دومین رودخانه مهم شرق مازندران پس از نکا رود را حدود ۲۸۳ میلیون متر مکعب عنوان کرد و بیان داشت: آبدهی تجن نیز نسبت به مدت مشابه هفت ماه سال آبی قبل ،۲۴ درصد افزایش ولی نسبت به مدت دراز مدت ۱۵درصد کاهش دارد.
سد شهید رجایی به عنوان بزرگترین سد استان مازندران بر روی رودخانه تجن در مرکز استان مازندران احداث است و طبق آمار رسمی درحال حاضر میزان ذخیره آب این سد به ۸۳ میلیون متر مکعب رسید که در مقایسه با مدت مشابه پارسال حدود ۲۴ درصد کاهش ذخیره دارد.
خلردی میزان افزایش روان آب رودخانه تلار را ۲۰ درصد برابر با حدود ۲۱۳میلیون متر مکعب در سال آبی جاری اعلام کرد و گفت: میزان آبدهی تلار نسبت به دراز مدت پنج درصد کاهش نشان می دهد.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای مازندران میزان آبدهی هفت ماهه سال آبی جاری رودخانه بابلرود را حدود ۲۷۳میلیون متر مکعب عنوان کرد و گفت: این مقدار آبدهی نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۱۱درصد افزایش و نسبت به دراز مدت ۲۹درصد کاهش نشان می دهد.
سد البرز نیز به عنوان دومین سد بزرگ مازندران پس از سد شهید رجایی بر روی رودخانه تلار در منطقه لفور سوادکوه قرار دارد. این سد نیز با ظرفیت ۱۴۲ میلیون مترمکعبی در اثر ارندگی‌های نخستین هفته سال جدید ، سرریز شد.
خلردی میزان آبدهی هفت ماهه سال آبی جاری در رودخانه هراز به عنوان پرآب ترین وردخانه مازندران را ۳۱۹ میلیون متر مکعب اعلام کرد و توضیح داد: آبدهی این رودخانه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۳درصد افزایش ولی نسبت به دراز مدت ۱۴درصد کاهش نشان می دهد.
به رغم این که رودخانه هراز یکی از بزرگترین و پر آب ترین رودخانه استان مازندران است و دشت ۱۱۰ هزار هکتاری شالیزاری هراز در این منطقه واقع است اما سدی به نام همین رودخانه در حال ساخت است که طبق آمار رسمی شرکت آب منطقه ای ،این سد با ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال ساخت است.
اهمیت ساخت این سد علاوه بر تامین آب کشاورزی ، آب شرب شهرهای گروه الف را با حدود نیمی از جمعیت سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفری استان را تامین می کند ،ظرفیت نهایی پیش بینی شده برای سد هراز ۶۵۰ میلیون مترمکعب است و به تنهایی می تواند برابر با هشت سد بزرگ و کوچک موجود در مازندران و ۸۰۰ قطعه آببندان فعلی استان ذخیره سازی آب انجام دهد.
وی گفت: بررسی آماری میزان آبدهی هفت ماهه سال آبی حاری در ۲ رودخانه چالوس و چشمه کیله در غرب استان مازندران نسبت به مدت مشابه سال قبل و درازمدت کاهشی بوده است ، یعنی در سال آبی جاری چرودخانه چالوس حدود ۱۶۵میلیون متر مکعب آبدی داشته است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۹درصد و نسبت به دراز مدت ۹ درصد کاهش دارد.
وی ادامه داد: همچنین رودخانه چشمه کیله نیز در سال آبی جاری منتهی به فروردین ماه حدود ۱۶۶میلیون متر مکعب آبدهی داشته است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۴درصد و نسبت به درازمدت ۱۸درصد کاهش دارد.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای مازندران مجموعه میزان آبدهی سال آبی گذشته در هفت رودخانه دائمی استان را یعنی مهر ۱۳۹۹ تا شهریور سال ۱۴۰۰ را یک هزارو ۴۴۱میلیون متر مکعب اعلام کرد و گفت: این میزان آبدهی نسبت به سال آبی ۹۸-۹۹ یعنی مهر سال ۹۸ تا شهریور سال ۹۹ که ۲هزارو ۲۹۵میلیون متر مکعب بوده است حدود ۳۵درصد کاهش نشان می دهد.
طبق آمار رسمی هواشناسی مازندران ،میانگین بارش هفت ماهه سال زراعی جاری استان منتهی به فروردین ماه امسال ۴۱۹ میلی متر بود که این میزان نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلند مدت که حدود ۴۵۲ میلی متر بود حدود ۷ درصد کاهش و نسبت به مدت مشابه سال زراعی گذشته که ۳۵۶ میلی متر بوده، حدود ۱۸ درصد افزایش داشته است.
گزارش رسمی شرکت آب منطقه ای مازندران نیز نشان می دهد که در حال حاضر از ظرفیت ۴۴۲ میلیون متر مکعبی سدهای بزرگ و کوچک استان با احتساب سد گلورد ۶۲ درصد ظرفیت مخازن آبگیری شد ، اما بدون احتساب سد گلورد یعنی این که ۱۱۵میلیون متر مکعب از مجموع ظرفیت آبگیری سدهای مازندران را کم کنیم ،حجم ذخایر آب استان پشت سدها به ۸۱ درصد رسید ولی همچنان ۱۹ درصد خالی است.این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۰.۴درصدی کاهش ذخیره آب پشت سدهای بزرگ و کوچک استان را نشان می دهد.
مازندران استانی با محور تولیدی کشاورزی است که تقریبا کشت تمامی محصولات آن به بارندگی و ذخیره سازی آب بستگی دارد. طبق آمارهای رسمی تعداد بهره برداران بخش کشاورزی مازندران حدود ۵۰۰ هزار نفر است و هرگونه تغییر در بارندگی به صورت مستقیم بر زندگی و معیشت آنان و در نهایت بر امنیت غذایی کشور که مازندران نقش حدود ۱۲ درصدی در تولید ارزش افزوده آن دارد ، اثرگذاری خواهد کرد.
مازندران ۴۶۰ هزار هکتار زمین های کشاورزی دارد که سالانه بیش از هفت میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی تولید می کند .با آبگیری کامل سد ها و آب بندان ها ۲۰ درصد از آب کشاورزی استان از این طریق و بقیه از آب های سطحی و زیر زمینی تامین می شود.
بر اساس آمارهای رسمی، توان بالقوه آب مازندران در حد ۶ میلیارد و ۶۰۰میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و۹۰۰میلیونمترمکعب آب های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است .
به طور میانگین سالانه حدود یک میلیارد و ۵۵۰میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و ۳۵۰میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره برداری می شود و بقیه آب سطحی طی سال به صورت هرز به دریا می ریزد.
