تصویب ممنوعیت زغال سنگ روسیه از سوی اتحادیه اروپا، باعث تشدید کمبود عرضه در بازار جهانی زغال سنگ شده و تاثیر دومینو واری را بر قیمتهای زغال سنگ، گاز طبیعی و برق در اروپا و بازارهای منطقه‌ای دیگر ایجاد می کند. بازارهای زغال سنگ جهان حتی پیش از حمله نظامی روسیه به اوکراین، به دلیل بحران انرژی و کمبود گاز طبیعی در اروپا و آسیا در پاییز سال ۲۰۲۱ که استفاده و قیمتهای زغال سنگ را بالا برد، با کمبود عرضه روبرو بودند.
دو کشور مصرف کننده بزرگ زغال سنگ در آسیا (چین و هند) در تلاش برای تامین میزان کافی از این سوخت فسیلی کثیف هستند زیرا افزایش سرسام آور قیمتهای گاز طبیعی، باعث گرایش بیشتر آنها به استفاده از زغال سنگ برای تولید نیرو شده است. همزمان، عرضه زغال سنگ به شدت محدود شده که آن هم به دلیل ممنوعیت غیررسمی چین روی واردات زغال سنگ استرالیا بوده است.
تقاضای چین برای زغال سنگ همچنان وجود خواهد داشت زیرا این کشور در حال استفاده حداکثری از زغال سنگ در سال‌های آینده به منظور تضمین امنیت انرژی است.
ادامه جنگ در اوکراین و انتشار گزارشهایی از کشتار غیرنظامیان در شهرهای اوکراین باعث شد اروپا ممنوعیت واردات زغال سنگ روسیه را پیشنهاد کند و عرضه زغال سنگ در اروپا، آسیا و در سطح جهانی بار دیگر با محدودیتها و افزایش قیمتها روبرو می‌شود. در نتیجه، قیمتهای کالاهای انرژی و تولید نیرو هم افزایش پیدا می کند.
قیمت زغال سنگ در شمال غرب اروپا هفته گذشته پس از پیشنهاد کمیسیون اروپا برای ممنوعیت واردات زغال سنگ روسیه، به بالاترین حد در یک ماه اخیر صعود کرد. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا چهارشنبه گذشته گفت: سرانجام وقت برداشتن این گام بود. برای نخستین بار است که ما مستقیما واردات سوختهای فسیلی از روسیه را تحریم می‌کنیم و به این ترتیب منبع درآمد وارداتی مهمی را قطع می‌کنیم. بسته جدید تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه پنج شنبه گذشته تصویب شد و شامل ممنوعیت واردات زغال سنگ از روسیه بود.
از آنجا که روسیه بخش زیادی از زغال سنگ مورد نیاز اروپا را تامین می کند، اتحادیه اروپا به سختی تلاش خواهد کرد این سوخت را از صادرکنندگان دیگری که در نقاط دورتری قرار دارند، تامین کند و هزینه بیشتری برای واردات از آفریقای جنوبی، کلمبیا، آمریکا و حتی استرالیا متحمل می شود.
بازار زغال سنگ حتی بدون تحریم اروپایی واردات روسیه، ماه‌هاست که دچار محدودیت عرضه بوده است و بنابراین قیمتها با تغییر مسیر جریان تجارت جهانی زغال سنگ، افزایش بیشتری پیدا خواهند کرد. این اتفاق زمان می‌برد و هزینه‌های حمل محموله‌ها را افزایش داده و در نتیجه قیمت زغال سنگ و قیمت برق بالاتر می رود.
شرکت ریستاد انرژی در یک یادداشت تحقیقاتی اعلام کرد: ممنوعیت زغال سنگ به معنای آن است که مصرف کنندگان باید آماده پرداخت قیمت بالاتر برق در سال جاری شوند زیرا کمبود عرضه در کشورهایی که متکی به تولید نیروی زغال سوز هستند، بواسطه متصل بودن شبکه‌های برق به سراسر منطقه گسترش پیدا خواهد کرد. آلمان که بزرگترین اقتصاد اروپاست و همچنین اروپای شرقی به شدت آسیب خواهد دید.
بر اساس گزارش اویل پرایس، اروپا برای یافتن عرضه جایگزین حتی با هزینه بالاتر، با چالش روبرو خواهد شد زیرا بازار جهانی زغال سنگ با کمبود عرضه دست و پنجه نرم می کند. صادرکنندگان بزرگ مانند استرالیا و اندونزی ظرفیت مازاد تولید اندکی برای اروپا دارند.
