بر اساس گزارش‌هایی که از وضعیت مصرف گاز در ایران منتشر می‌شود، چه از نظر میزان یارانه انرژی پرداختی از سوی دولت و چه از نظر میزان سرانه مصرف گاز، ایران در میان بسیاری از کشورهای جهان رکوردار است.
این موضوع باعث شده که در کنار از بین رفتن بخشی از ظرفیت صادراتی گاز، تامین نیاز داخلی نیز در فصل پیک مصرف با دشواری‌هایی همراه و دولت مجبور به واردات مقطعی گاز شود. از این رو بسیاری از کارشناسان این حوزه از لزوم ایجاد تغییر در شیوه استفاده از گاز در ایران سخن می‌گویند.
حمیدرضا صالحی – عضو اتاق بازرگانی تهران – در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار کرد: متاسفانه با وجود تمامی طرح‌ها و شعارهایی که درباره لزوم بهینه سازی مصرف گاز در ایران مطرح شده، هیچیک در مرحله اجرا راه به جایی نبرده‌اند و همین موضوع کار را چه در سیاست‌های اجرایی و چه در حوزه صادرات دشوار می‌کند.
وی با بیان اینکه ایران بالاترین میزان یارانه انرژی در جهان را دارد، بیان کرد: در این تردیدی نیست که باید سیاست‌های حمایتی از اقشار کم درآمد در دستور کار قرار گیرد اما اینکه ما در حوزه مصرف گاز هیچ پیشرفتی نداشته باشیم و رکوردهای مصرف بزرگ را جابجا کنیم، قطعا به سود اقتصاد انرژی کشور نخواهد بود.
صالحی ادامه داد: در صورتی که ما بتوانیم تنها بخشی از مصرف را اصلاح کنیم، امکان حضور در بازارهای صادراتی افزایش پیدا خواهد کرد. ما به شکل بالقوه توانایی تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه را داریم و حتی در برخی برنامه‌های بالادستی نیز به آنها اشاره شده است اما با توجه به مصرف بالا، سیاست‌های داخلی نادرست و البته برخی محدودیت‌های بین المللی دست یابی به این اهداف دشوار شده است.
با توجه به این دغدغه‌ها، اتاق بازرگانی ایران در طرحی که به بورس انرژی ارائه داده از امکان تعویض بخاری‌های گازی منازل برای کاهش مصرف انرژی سخن گفته است.
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران در این زمینه گفته: ما با بازتعریف ظرفیت‌های ماده ۱۲ شرایطی را درباره بازگشت سرمایه با همکاری معاون اول رئیس‌جمهوری در سال گذشته ایجاد کرده‌ایم. یکی از موضوع‌ها تعریف اوراق سلف موازی سلف نفتی، چگونگی مبادله و ظرفیت‌های آن و حجم مبادله است. یکی از موضوع‌های تعریف شده، تعویض بخاری گازی داخل کشور بود.
نجفی درباره طرح «تعویض بخاری گازی منازل» به‌منظور بهینه‌سازی انرژی گفت: با تعویض بخاری‌های منازل از گرید C و B به گرید A که حدود ۷ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد، می‌توان باعث صرفه‌جویی ۲۰۰ میلیون مترمکعب انرژی در روز شد و مشکل ایران را از بابت واردات گاز بدون اضافه تولید حل کرد. در این حوزه اوراق و سرمایه‌گذار تعریف شده است.
نجفی ادامه داد: ما می‌توانیم میزان و نوع همکاری را با بورس انرژی ایران تعریف کنیم و در چارچوب طرح پایلوت تعویض بخاری‌های گازی همکاری را شروع کنیم. در کنار این بیش از هشت طرح آماده داریم که سرمایه‌گذار آن مشخص است، منابع مالی و بستر سرمایه‌گذاری فراهم است. برای اجرای طرح تعویض بخاری گازسوز استان‌هایی چون البرز، اردبیل، قم و اصفهان اعلام همکاری کرده‌اند. در کنار این در بودجه سال آینده موضوع بهینه‌سازی انرژی تعریف‌شده و می‌توانیم از این فرصت استفاده کنیم.
او گفت: پرسش اصلی نشست کمیسیون انرژی این است که بورس انرژی ایران در حوزه اوراق چه برنامه‌هایی دارد و چه حوزه‌ای با چه حجم بازار و فرمتی کار را شروع کرده‌اید و ما چگونه می‌توانیم با شما همکاری کنیم؟ برنامه تطابقی یا تفاهمی چگونه خواهد بود؟
