تسلط طالبان بر عمده مناطق افغانستان نگرانی را برای جنگ آب در مرزهای شرقی ایران بیشتر از پیش کرده است. این موضوع در حالی رخ میدهد که پیش از این هم اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان از معامله آب با نفت ایران صحبت کرده بود.
پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسایل افغانستان که نگران سلطه کامل طالبان به افغانستان است که خطر جنگ آب در مرزهای شرقی و در صورت تسلط طالبان بر افغانستان بیشتر از همیشه است. چرا که طالبان جریانی نزدیک به عربستان است و از نظر رفتاری قائل به گفتگو و پایبندی به معاهدات بینالمللی نیستند و در صورتی که طالبان در افغانستان به قدرت برسند، امکان دارد با اعمال قدرت نظامی این معضل را رقم بزنند.
ملازهی تاکید میکند: در دهه پنجاه قراردادی درباره رود هیرمند در کابل منعقد شد که براساس آن قرار بود، ۲۶ مترمکعب آب در ثانیه حقابه ایران باشد و افغانها هم آن را پذیرفتند اما بعد از کودتا و جنگهای داخلی و خارجی در افغانستان آن قرارداد انجام نشد و حکومتهای افغانستان هم از انجام کامل آن قرارداد سر باز زدند.
حالا اما افغانها پا را فراتر گذاشتهاند و اشرف غنی چند وقت پیش اعلام کرد که با افتتاح سد کمال خان، کشورش از این پس در مقابل نفت به ایران آب میدهد.
این کارشناس مسایل افغانستان توضیح میدهد: واقعیت این است که افغانها در هیچ برهه زمانی به قرارداد حقابه پایبند نبودند و مشکلات کمآبی در سیستان و بلوچستان هم ناشی از عدم اجرای همین قرارداد است و حالا با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان ممکن است اوضاع بدتر هم شود.
هیرمند بزرگترین و مهمترین رودخانه افغانستان است که از شرق، وارد خاک ایران شده و به رود پریان و تالاب هامون میریزد و حالا که افغانستان روی این رودخانه سدهای متعدد احداث کرده است، خشکسالی در سیستان و بلوچستان تشدید شده است.
شهبخش گرگیج، نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها پیش از این گفته بود: ۴۰ تا ۵۰ درصد روستاهای استان سیستان وبلوچستان به دلیل بحران کمآبی در تخلیه هستند. روستایی که ۱۰۰ خانوار داشته، الان ۴۰ خانوارش باقی مانده و بقیه مهاجرت کردهاند و ۴۰ تا ۵۰ درصد روستاها در حال تخلیه هستند.
پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسایل افغانستان توضیح میدهد: در آن سوی مرز و در سمت افغانستان، مزارع گسترده خشخاش به وجود آمده و این مزارع منبع درآمد طالبان هستند و از طرف دیگر سدسازی هم انجام شده است و با این وضعیت، انتظار اینکه وضعیت کم آبی در این سمت مرز و در سیستان و بلوچستان تشدید شود، وجود دارد.