فروکش عطش نفتی چینی ها به سمت سوخت‌‌های پاک‌‌تر

به گزارش پایگاه خبری آب و انرژی و به نقل از دنیای اقتصاد تقلای چین برای گذار به سمت سوخت‌‌های پاک‌‌تر مانند انرژی‌‌های تجدیدپذیر، وسایل نقلیه الکتریکی و گاز طبیعی مایع (LNG) و همچنین مواجهه آن با مشکلات اقتصادی به‌ویژه در بخش مسکن، به شدت روند مصرف نفت این کشور را نزولی کرده است. به گفته سخنرانان کنفرانس آسیا پاسیفیک پترولیوم (APPEC)، رشد تقاضای نفت چین به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام جهان از حدود ۶۰۰‌هزار بشکه در روز در پنج سال قبل از همه‌گیری کووید-۱۹ به حدود ۲۰۰‌هزار بشکه در روز رسیده است. این افت چشمگیر عمدتا ناشی از تغییر به سمت سوخت‌‌های کم کربن و رکود اقتصادی است که نه تنها چشم‌‌انداز انرژی این کشور را با تحولات شگرفی روبه‌رو کرده بلکه آینده سوخت‌های فسیلی را نیز زیر سوال برده است.

عوامل موثر بر تقاضای نفت

۱- حرکت به سمت سوخت‌‌های پاک‌‌: مهم‌ترین عامل کاهش رشد تقاضای نفت، تمرکز چین بر سوخت‌‌های کم کربن و به اصطلاح «سبز» است. این کشور به طور گسترده استفاده از خودروهای الکتریکی (EVs) را ترویج داده و به طور فزاینده‌‌ای از کامیون‌‌هایی که با گاز طبیعی مایع (LNG) به جای دیزل کار می‌کنند، استفاده می‌کند. این تلاش‌‌ها بخشی از استراتژی چین برای رهبری جهانی در‌گذار به انرژی‌های پاک‌‌ است. این رویکرد نه تنها باعث کاهش انتشار کربن می‌شود، بلکه چین را در راس بازار جهانی انرژی قرار می‌دهد. در نتیجه، تقاضا برای نفت، به‌ویژه برای مصارف سنتی مانند حمل‌ونقل، نزولی شده است.

۲- کندی رشد اقتصادی: عامل دیگری که کاهش تقاضای نفت را به دنبال داشته، رشد کندتر از انتظار اقتصاد چین است. اقتصادی که پیش‌تر یکی از محرک‌‌های اصلی تقاضای جهانی نفت بود، با چالش‌‌های قابل‌توجهی به‌‌ویژه پس از همه‌گیری کووید-۱۹ مواجه شده است. در سه ماه دوم سال ۲۰۲۴، تقاضای نفت چین به‌‌ شدت ضعیف بود که این امر ناشی از کاهش تولید پالایشگاه‌‌ها و کاهش رشد اقتصادی است. ترکیب این عوامل باعث شده که رشد مصرف نفت به شدت محدود شود.

۳- تاثیر بر رشد تقاضای نفت: جف کوری، مدیر استراتژی انرژی در گروه کارلایل، بیان کرد که تقریبا ۲۰۰‌هزار بشکه در روز از رشد تقاضای نفت به دلیل‌گذار به انرژی پاک‌‌تر از دست رفته، در حالی که مابقی کاهش ناشی از ضعف اقتصادی و کاهش ذخایر نفتی است. کوری همچنین تاکید کرد که تغییرات جمعیتی و تعدیل در بازار مسکن به تغییرات ساختاری منجر شده که به‌‌طور مستمر رشد تقاضای نفت چین را کاهش می‌دهد.

پیامدهای گسترده‌‌ برای بازار نفت

کاهش رشد تقاضای نفت چین پیامدهای گسترده‌‌ای برای بازار جهانی نفت دارد. در سال‌های نه چندان دور، چین موتور اصلی رشد تقاضای جهانی نفت بود. با کاهش تقاضای آن، عدم‌اطمینان بیشتری در بازار ایجاد شده است. نگرانی‌ها درباره تقاضای ضعیف در چین، همراه با برنامه‌‌های تولیدکنندگان اوپک‌پلاس برای کاهش تدریجی تولید، فشار نزولی بر بهای نفت وارد کرده و باعث شده قیمت‌ها به پایین‌‌ترین سطح خود در بیش از یک سال اخیر برسند.

چشم‌‌انداز تقاضای آینده

با وجود چالش‌‌های کنونی، برخی تحلیلگران همچنان به آینده تقاضای نفت چین با احتیاط خوش‌بین هستند. هونگ‌بینگ چن، معاون رئیس بخش سنگاپور پالایشگاه پتروشیمی رونگ‌‌شنگ چین، تاکید کرد که ۸۰‌درصد از رشد تقاضای نفت چین در آینده همچنان توسط رشد اقتصادی هدایت خواهد شد. او پیش‌بینی می‌کند که در یک سناریوی خنثی، تقاضای بنزین چین می‌تواند در سال آینده ۳درصد رشد کند، حتی با افزایش نفوذ خودروهای الکتریکی. تقاضای بنزین به تنهایی حدود یک‌‌پنجم از کل مصرف نفت چین را تشکیل می‌دهد که نشان‌‌دهنده وجود فضای بیشتری برای رشد است، هرچند با سرعت کمتر.

تمرکز استراتژیک بر انرژی پاک

تعهد چین به آینده‌‌ای با انرژی پاک‌‌تر در سرمایه‌گذاری‌‌ها و تصمیمات سیاسی این کشور کاملا مشهود است. چین سرمایه‌گذاری‌‌های قابل‌‌توجهی در زیرساخت‌‌های انرژی تجدیدپذیر، خودروهای الکتریکی و زیرساخت‌‌های LNG انجام داده تا ردپای کربنی خود را به حداقل رسانده و به اهداف بین‌المللی در زمینه آب و هوا دست یابد. با تمرکز بر عرضه، چین در حال تلاش برای ارزان‌‌تر و در دسترس‌‌تر کردن این گزینه‌‌های پاک است و به این ترتیب‌گذار از سوخت‌‌های فسیلی سنتی تسریع خواهد شد.

استراتژی‌‌های زیست‌‌محیطی بلندمدت

تمرکز بر منابع انرژی تجدیدپذیر بخشی از استراتژی بلندمدت چین برای ایجاد تعادل بین رشد اقتصادی و پایداری زیست‌‌محیطی است. این‌گذار نه تنها به دلایل زیست‌‌محیطی انجام می‌شود، بلکه با هدف کاهش وابستگی به واردات نفت، افزایش امنیت انرژی و تقویت نوآوری در بخش فناوری‌‌های«سبز» نیز صورت می‌گیرد. در حالی که این تغییر احتمالا در کوتاه‌‌مدت باعث کاهش رشد تقاضای نفت خواهد شد، نهایتا چین را برای نقشی محوری در‌ گذار جهانی به آینده‌‌ای با کربن پایین‌‌تر آماده می‌کند. با این حال، این‌ گذار بدون چالش نیست. بازسازی اقتصادی چین، به‌ویژه تلاش‌‌های کاهش اهرم‌‌های مالی و رکود طولانی‌‌مدت در بخش املاک و مستغلات، به کاهش تقاضا منجر می‌شود. تغییرات جمعیتی مانند پیری جمعیت و کاهش نرخ تولد نیز انتظار می‌رود که تاثیر بلندمدتی بر الگوهای مصرف انرژی داشته باشد. بنابراین، ترکیب این عوامل اقتصادی و جمعیتی ممکن است به این معنا باشد که رشد تقاضای نفت چین برای آینده‌‌ای قابل پیش‌بینی کاهش یابد.

به‌‌طور کلی، ‌گذار چین به سوخت‌‌های پاک‌‌تر و چالش‌‌های اقتصادی آن در حال تغییر چشم‌‌انداز انرژی این کشور و تاثیرگذاری بر پویایی تقاضای جهانی نفت است. در حالی که حرکت به سمت منابع انرژی پاک‌‌تر مانند خودروهای الکتریکی و LNG سوز در حال کاهش تقاضا برای نفت است، عوامل اقتصادی مانند کاهش رشد اقتصادی و تغییرات جمعیتی این روند را بیشتر تشدید می‌کنند. آینده رشد تقاضای نفت چین به این بستگی دارد که این کشور چگونه این چالش‌‌ها را مدیریت کرده و اهداف اقتصادی خود را با تعهدات زیست‌‌محیطی متعادل می‌کند. این تغییرات در حال انجام، تحولات گسترده‌‌تر در بازار انرژی جهانی را نشان می‌دهد، زیرا اکثر کشورها در سراسر جهان در حال حرکت به سمت منابع انرژی پایدارتر هستند.