پایان سبز انحصار در صادرات برق
به نقل از پایگاه خبری آب و انرژی، همزمان با افتتاح نمایشگاه تجدیدپذیر در بهمن 1402، انحصار دولت در صادرات برق پایان یافت و مجوز صادرات برق سبز به نیروگاه‌داران تجدیدپذیر اعطا شد.
قیمت برق 1.5 برابر شد اما نه برای مردم، بلکه برای نیروگاه‌داران تجدیدپذیر که به گفته وزیر نیرو علی‌اکبر محرابیان «زین پس می‌توانند برق سبز خود را به سایر کشورها صادر کنند.»
با ابلاغ دستورالعمل صادرات برق، نیروگاه‌داران تجدیدپذیر انرژی خود را در هر نقطه از ایران تولید و با پرداخت حق ترانزیت از شبکه به نقاط مرزی انتقال داده و به کشورهای دیگر صادر خواهند کرد.
نمایی از نیروگاه خورشیدی یزد
از ابتدای ورود برق به ایران در سال 1264 خورشیدی تا پیش از آزادسازی صادرات برق برای نیروگاه‌های تجدیدپذیر، فقط شرکت توانیر به عنوان بخش دولتی مجاز به صادرات برق بود.
متوسط قیمت برق خانگی در ایران 100 تومان است، درحالی‌که صنایع در تابستان حاضر به خرید برق تا کیلووات ساعتی 3600 تومان از بورس انرژی شدند. در کشورهای همسایه اما برق بین 4000 تا 6000 تومان ارزش دارد.
انحصار در صادرات برق توسط دولت طی سال‌های گذشته مانع بروز ظرفیت شبکه برق ایران برای راهبری شبکه برق غرب آسیا بوده است.
مشاور وزیر سابق نیرو محمدعلی فرحناکیان حضور در بازارهای خارجی را نیازمند حرفه‌ای‌گری لازم دانسته و معتقد است که اگر که بخش خصوصی بدون آموزش وارد بازارهای صادراتی برق شود ممکن است در کمال تاسف، بازار را خراب کنند.
در مقابل، کارشناس ارشد انرژی سجاد حسین‌نیا ازدست‌رفتن بازارهای صادراتی در دهه 90 را نتیجه انحصار دولت دانسته و می‌گوید که در ساختار تحریم، بخش غیردولتی با دردسر بسیار کمتری می‌تواند برای کشور برق بفروشد.
تصویری از زیرساخت اتصال شبکه برق ایران و ترکیه
اتصال شبکه برق کشورهای منطقه و افزایش ظرفیت تبادل انرژی امکان ایجاد یک بازار بین‌المللی برق به رهبری ایران را فراهم می‌کند، در صورتی که توسعه زیرساخت تبادل و دیپلماسی موثر در دستور کار قرار گرفته و یک شبکه یکپارچه میان همه کشورهای منطقه ایجاد شود، ریسک عملیات صادرات برای بخش خصوصی کاهش خواهد یافت.
