به نقل از پایگاه خبری آب و انرژی، بر اساس گزارش وزارت نیرو، نزدیک‌به ۱۳۵ هزار کیلومتر شبکه و کابل مسی برق در کشور وجود دارد که در معرض انواع آسیب‌ها از جمله سرقت قرار دارند و با تبدیل آنها به کابل خود نگهدار میزان آسیب‌ها به‌شدت کاهش خواهد یافت.
به دنبال افزایش قیمت جهانی مس، پدیده سرقت کابل‌های مسی شبکه در سراسر کشور افزایش‌یافته است و در پی آن زیان هنگفت به شبکه‌های توزیع وارد می‌شود.
جایگزین‌کردن این سیم‌ها با کابل‌های خود نگهدار، یکی از برنامه‌های اساسی بخش توزیع برق است که نقش مهمی در کاهش تلفات، جلوگیری از انشعاب‌های غیرمجاز و بهینه‌سازی و نوسازی شبکه دارد.
کابل‌های خود نگهدار که هادی آن از جنس آلومینیوم است و امروزه در شبکه‌های فشار ضعیف بخش توزیع جایگزین سیم مسی شده است، کمتر مورد توجه سارقان است. اما سیم‌های مسی بدون عایق بلافاصله ذوب و به شمش و کالای دیگر تبدیل می‌شود.
بر این اساس، از ابتدای اجرای طرح جایگزینی سیم مسی به کابل خود نگهدار تاکنون، بیش از ۶۰ درصد از شبکه فشار ضعیف به کابل خود نگهدار تبدیل شده و تاکنون در شرکت‌های توزیع برق لرستان، مشهد، خراسان شمالی، تهران بزرگ، شیراز و فارس ۱۰۰ درصد این طرح اجرایی شده است. همچنین در کردستان، البرز، اهواز و استان تهران بیش از ۹۵ درصد پیشرفت داشته، البته شرکت توزیع کردستان نزدیک به ۹۸ درصد پیشرفت پروژه داشته و تا آخر امسال به ۱۰۰ درصد می‌رسد.
از سوی دیگر نزدیک به ۱۳۵ هزار کیلومتر شبکه مسی وجود دارد که منتظر تبدیل به کابل خود نگهدار است. ۷۰ هزار میلیارد ریال برای تبدیل شبکه مسی موجود به خود نگهدار برآورد هزینه شده است و با توجه به منابع در اختیار، بحث تبدیل و اصلاح شبکه در دستور کار قرار دارد.
گرچه ایجاد شبکه زمینی برق از لحاظ فنی بسیار ایده‌آل است، اما هزینه اجرا و موانع موجود بر سر راه آن باعث می‌شود که کمتر عملیاتی و اجرایی شود.
با این‌حال بخش عمده شبکه فشارضعیف تهران بزرگ، زمینی است و دردسرهای کمتری دارد، زیرا عمر این شبکه‌ها بیشتر و فرسودگی آن نیز کمتر است و کارایی بهتری هم دارند.
در عین حال برای شهرهای جدیدی که در حال ساخت هستند، چنانچه تونل انرژی برای آن تامین شود، امکان زیرزمینی کردن خطوط برق وجود دارد.
جایگزینی و اصلاح شبکه فرسوده با حفظ محیط‌زیست هماهنگی بیشتری داشته و کاهش تلفات غیرفنی، کاهش برق‌دزدی‌ها، کاهش خسارات و خاموشی‌های ناشی از سرقت سیم‌های مسی، توسعه اشتغال و افزایش ایمنی شبکه برق در حوادث طبیعی و برخورد اجسام، از مزایای این طرح است.
پروژه‌های تعویض سیم مسی به کابل خود نگهدار نخستین‌بار در سال ۱۳۸۹ کلید خورد و تاکنون بیش از بیش از ۶۰ درصد از شبکه فشار ضعیف به کابل خود نگهدار تبدیل شده است.
