حمله نظامی روسیه به اوکراین در فوریه سال ۲۰۲۲، بحران بزرگی را در بازارهای کالا و انرژی به وجود آورد. قیمت نفت و گاز به بالاترین رکورد چند دهه اخیر صعود کرد و قیمت زغال‌سنگ حدود ۷۰ درصد افزایش یافت.
قیمت گندم در بازار جهانی بیش از ۶۰ درصد افزایش داشت و قیمت فلزاتی مانند نیکل، پالادیم و آلومینیوم که توسط روسیه صادر می‌شوند، رشد چشمگیری پیدا کردند.
در این بین، نرخ برابری یورو در برابر دلار آمریکا به دلیل واهمه از وقوع بحران اقتصادی جهانی بر اثر جنگ اوکراین، برای نخستین بار در بیش از دو دهه اخیر نزول کرد.
با این حال، نشانه‌های رو به رشدی وجود دارد که این اختلال ممکن است به پایان خود نزدیک باشد زیرا قیمت نفت خام، گاز طبیعی و مواد غذایی به سطحی که قبل از آغاز جنگ داشتند، بازگشته‌اند و یورو، در سه ماه گذشته، هفت درصد در برابر دلار آمریکا صعود کرده است.
بازگشت قیمت‌های انرژی به سطح قبل از جنگ
شاخص‌های قیمت بازار جهانی نفت در مارس، چند هفته پس از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، تا مرز ۱۳۰ دلار در هر بشکه پیشروی کرده بودند. روسیه دومین صادرکننده بزرگ نفت است و تحریمهای وضع شده علیه این کشور، میزان عرضه را کاهش داده و قیمت‌ها را بالا برد. اما قیمت نفت از ژانویه، کاهش مستمری پیدا کرده و در حال حاضر نزدیک به سطح ۸۰ دلار در هر بشکه که قبل از آغاز جنگ داشت، معامله می‌شود.
به گفته خورخه لئوم، استراتژیست ارشد بازارهای نفت شرکت “ریستاد انرژی”، قیمت‌های نفت در ماه‌های اخیر تا حد زیادی، به دلیل واهمه از رکود و افزایش نرخ بهره در بسیاری از اقتصادهای توسعه یافته، روند کاهشی پیدا کرده است. وخیم شدن وضعیت در اوکراین در نتیجه کندی اقتصادی جهانی هم می‌تواند سیگنال منفی برای بازار ارسال کند.
این نگرانی وجود دارد که قیمت نفت به دلیل افزایش موارد ابتلا به کووید در چین، ممکن است کاهش بیشتری پیدا کند. فعالیت بخش تولیدی چین در دسامبر، برای سومین ماه متوالی کاهش پیدا کرد و احتمال ضعیف شدن تقاضا برای نفت در ماه‌های نخست سال نوی میلادی را بالا برد.
با این حال، در بازار نفت به تعداد افرادی که به روند صعودی قیمت‌ها بدبین هستند، افراد خوش بین وجود دارد. بعضی از ناظران بازار پیش بینی می‌کنند اگر جهان موفق شود محدودیت‌های کرونایی را به طور کامل پشت سر بگذارد، تقاضا برای نفت ممکن است حداکثر چهار درصد رشد کند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، همچنین، بعضی از تحلیلگران بر این باورند که بسیاری از موانعی که روند صعودی قیمت نفت در سال ۲۰۲۲ را محدود کرد از جمله سیاست کووید صفر چین و برداشت هماهنگ کشورهای مصرف کننده بزرگ نفت از ذخایر نفت استراتژیک، دیگر در سال ۲۰۲۳ وجود نخواهد داشت.
فقدان این عوامل به همراه تحریم‌ها علیه نفت و گاز روسیه، قیمت نفت را بالاتر خواهد برد. همچنین بخش انرژی به دلیل تقاضای بالایی که برای سهام نفت و گاز وجود دارد، عملکرد بهتری از بازارهای دیگر خواهد داشت.
